Man marking là gì? Lưu ý khi triển khai chiến thuật kèm người?

Trong bóng đá, chiến thuật phòng ngự là yếu tố sống còn giúp các đội bóng bảo vệ khung thành và hạn chế khả năng ghi bàn của đối phương. Một trong những phương pháp phòng ngự cổ điển nhưng vẫn rất phổ biến chính là man marking – hay còn gọi là kèm người. Vậy man marking là gì? Ưu, nhược điểm của nó ra sao và khi nào thì nên sử dụng chiến thuật này? Cùng tin thể thao khám phá ngay.

Man marking là gì?

Man marking (kèm người) là một chiến thuật phòng ngự trong đó mỗi cầu thủ phòng ngự được giao nhiệm vụ theo sát một cầu thủ cụ thể bên phía đối phương trong suốt thời gian thi đấu. Mục tiêu là khiến cầu thủ đó không thể thoải mái nhận bóng, xử lý bóng hoặc tạo cơ hội nguy hiểm. Theo các trang tin nhận định bóng đá net, thay vì tập trung vào không gian, các hậu vệ thực hiện man marking sẽ tập trung hoàn toàn vào cầu thủ đối phương được chỉ định – bám sát họ từng bước, đôi khi là cả khi không có bóng.

Ví dụ: nếu một đội bóng xác định tiền vệ trung tâm của đối thủ là mắt xích quan trọng trong việc điều phối bóng, họ có thể phân công một cầu thủ theo kèm sát sao người này để phá vỡ thế trận.

Ngày nay, hầu hết các đội bóng lớn ưa chuộng phòng ngự theo khu vực (zonal marking) hơn là man marking tuyệt đối. Tuy nhiên, chiến thuật kèm người vẫn được áp dụng linh hoạt ở những khu vực trọng yếu, hoặc khi đối phương sở hữu cầu thủ quá nguy hiểm. Các HLV hiện đại như Marcelo Bielsa, Diego Simeone hay Jurgen Klopp đôi khi vẫn sử dụng man marking ở mức độ cao, đặc biệt khi pressing tầm cao hoặc chống phản công ở các lich bong da gần đây.

Các loại man marking phổ biến

Man marking toàn sân (full-pitch man marking)

Mỗi cầu thủ được phân công theo sát một cầu thủ đối phương nhất định ở mọi khu vực trên sân. Đây là cách tiếp cận cứng nhắc và tiêu tốn thể lực, thường ít được dùng toàn trận trong bóng đá hiện đại.

Man marking khu vực (zonal + man marking)

Một số cầu thủ được chỉ định theo kèm cá nhân (thường là cầu thủ nguy hiểm), còn những người khác vẫn giữ sơ đồ phòng ngự theo khu vực. Đây là biến thể thông minh, cân bằng giữa cá nhân và hệ thống.

Kèm người khi đá phạt hoặc phạt góc

Trong tình huống cố định, các cầu thủ phòng ngự có thể được phân công kèm người thay vì phòng ngự theo khu vực. Đây là cách để ngăn chặn những cầu thủ giỏi không chiến bên phía đối thủ.

Ưu điểm của man marking là gì?

Hạn chế sức mạnh của ngôi sao đối phương: Man marking hiệu quả nhất khi dùng để vô hiệu hóa những cầu thủ chủ chốt như tiền đạo, nhạc trưởng hoặc cầu thủ chạy cánh nguy hiểm. Ví dụ: khi một cầu thủ như Lionel Messi bị kèm người chặt chẽ, anh sẽ rất khó tạo ra sự khác biệt.

Gây áp lực liên tục: Khi cầu thủ bị theo kèm liên tục, họ sẽ khó nhận bóng trong tư thế thuận lợi, dẫn đến việc giảm hiệu suất và độ chính xác khi xử lý.

Giúp hàng thủ duy trì sự tập trung: Vì mỗi cầu thủ có nhiệm vụ rõ ràng, đội bóng dễ tổ chức phòng ngự chắc chắn hơn, đặc biệt trong các tình huống cố định hoặc bóng bổng.

Nhược điểm của man marking

Dễ bị khai thác khoảng trống: Khi một cầu thủ bị kéo xa vị trí để theo kèm đối phương, khoảng trống phía sau hoặc khu vực lân cận có thể bị lộ ra, tạo cơ hội cho đối thủ khai thác.

Mất sức nhiều: Man marking đòi hỏi thể lực cực kỳ tốt, vì cầu thủ phải chạy theo đối phương liên tục cả trận. Điều này có thể khiến đội bóng nhanh xuống sức nếu không xoay tua hợp lý.

Bị qua mặt bởi di chuyển thông minh: Những cầu thủ có khả năng di chuyển không bóng khôn ngoan (off-the-ball movement) có thể dẫn dụ hậu vệ man marking ra khỏi vị trí, tạo ra cơ hội cho đồng đội.

Ví dụ điển hình trong bóng đá thực tế

Claudio Gentile vs Diego Maradona (World Cup 1982)

Huyền thoại Ý Claudio Gentile nổi tiếng với màn kèm người “gắt” Diego Maradona trong trận Ý – Argentina. Gentile theo sát “Cậu bé vàng” mọi lúc mọi nơi, khiến Maradona hoàn toàn bị cô lập.

Ander Herrera vs Eden Hazard (MU vs Chelsea)

HLV Jose Mourinho từng phân công Herrera theo kèm Eden Hazard suốt trận, và Hazard gần như “tắt điện” trong trận đấu đó. Herrera còn ghi bàn giúp MU chiến thắng.

Gennaro Gattuso

Một trong những tiền vệ phòng ngự xuất sắc nhất thập niên 2000, Gattuso thường xuyên được giao nhiệm vụ kèm người, phá lối chơi của những tiền vệ sáng tạo như Zidane hay Pirlo.

Man marking là gì đã được giải đáp ở trên. Đây là chiến thuật phòng ngự cơ bản nhưng hiệu quả trong việc hạn chế sức ảnh hưởng của các ngôi sao đối phương. Tuy nhiên, nó đòi hỏi thể lực, sự tập trung và khả năng tổ chức cao. Khi được sử dụng hợp lý, man marking có thể trở thành công cụ sắc bén giúp đội bóng khóa chặt các mũi nhọn của đối thủ và tạo tiền đề cho chiến thắng.

Xem thêm: Double pivot là gì? Cặp đôi mỏ neo chiến lược trên sân bóng

Xem thêm: Tạt bóng là gì? Những yếu tố cần có để crossing tốt nhất

"Các thông tin về thể thao bóng đá mà chúng tôi cung cấp hàng ngày đều chỉ mang tính chất tham khảo. Để có thông tin chính xác nhất, hãy tham khảo thêm từ các nguồn tin uy tín. Xin chân thành cảm ơn sự quan tâm của mọi người."